Περιοδοντίτιδα: Αιτίες, συμπτώματα & θεραπεία
Πολλοί ενήλικες, περίπου το 50% των ανθρώπων άνω των 30 ετών, παρουσιάζουν προβλήματα με τα ούλα τους, ακόμη και εάν τα φροντίζουν κατάλληλα με τακτικό βούρτσισμα των δοντιών και καθημερινή χρήση οδοντικού νήματος. Εάν τα ούλα σας αιμορραγούν ή πρήζονται μετά το βούρτσισμα των δοντιών, μπορεί να πάσχετε από ασθένεια των ούλων.
Η περιοδοντίτιδα είναι ένα είδος ασθένειας των ούλων, η οποία απαιτεί άμεση διάγνωση και έγκαιρη θεραπεία για να μπορέσει να αντιμετωπιστεί χωρίς να εμφανιστούν σοβαρότερες επιπλοκές. Στο άρθρο αυτό θα βρείτε πληροφορίες σχετικά με την περιοδοντίτιδα, τα αίτιά της, τις ηλικίες με τη μεγαλύτερη επίπτωση, αλλά και τους τρόπους αντιμετώπισής της.
Τι είναι η περιοδοντίτιδα;
Η περιοδοντίτιδα ή αλλιώς περιοδοντική νόσος είναι μια μορφή προχωρημένης ασθένειας των ούλων ή πιο σωστά του περιοδοντίου. Είναι μια φλεγμονή που προσβάλει τα ούλα, καθώς και το οστό που συγκρατεί τα δόντια στη θέση τους, εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία. Σε προχωρημένο στάδιο, εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η περιοδοντίτιδα μπορεί να προκαλέσει κινητικότητα ή ακόμη και απώλεια των δοντιών.
Η περιοδοντίτιδα επηρεάζει ένα μεγάλο ποσοστό (47%) ενηλίκων άνω των 30 ετών παγκοσμίως, ενώ το ποσοστό αυτό γίνεται ακόμη μεγαλύτερο όσον αφορά τους ενήλικες 65 ετών και άνω.
Η περιοδοντίτιδα είναι συνήθως αποτέλεσμα της κακής στοματικής υγιεινής, συνεπώς μπορεί να προληφθεί μέσω του σωστού βουρτσίσματος των δοντιών 2 φορές την μέρα, την καθημερινή χρήση οδοντικού νήματος και των τακτικών ελέγχων στον οδοντίατρο μας. Οι συνήθειες αυτές μπορούν επίσης να αυξήσουν σημαντικά τις πιθανότητες καλής έκβασης της θεραπείας της περιοδοντίτιδας για κάποιον που έχει διαγνωστεί με αυτή.
Μερικά συμπτώματα της περιοδοντίτιδας είναι τα εξής:
- Δυσάρεστη αναπνοή, ακόμη και μετά το βούρτσισμα των δοντιών
- Πρησμένα, ερεθισμένα και κόκκινα ούλα
- Ούλα που αιμορραγούν εύκολα, αυτόματα κατά το βούρτσισμα των δοντιών ή τη χρήση οδοντικού νήματος
- Πόνος στα δόντια κατά το μάσημα
- Δόντια ευαίσθητα ή με κινητικότητα
- Κενά μεταξύ των δοντιών και των ούλων
- Πύον στα ούλα
Τι προκαλεί την περιοδοντίτιδα;
Η περιοδοντίτιδα εμφανίζεται όταν δεν έχει γίνει σωστή και άμεση αντιμετώπιση της ουλίτιδας ή αλλιώς της φλεγμονής των ούλων. Κύρια αίτια εμφάνισης της ουλίτιδας και μετέπειτα της περιοδοντίτιδας είναι η κακή στοματική υγιεινή.
Όταν δεν γίνεται σωστός ή τακτικός καθαρισμός των δοντιών, τα βακτήρια που σχηματίζουν την πλάκα των δοντιών δεν απομακρύνονται, με αποτέλεσμα να μεταφέρονται στα ούλα και να σχηματίζουν πέτρα στα δόντια, που είναι πιο δύσκολο να αφαιρεθεί. Ο μόνος τρόπος απαλλαγής από την πέτρα στα δόντια είναι ο επαγγελματικός καθαρισμός από τον οδοντίατρο. Δεν θα πρέπει να παραμελείτε τον εξαμηνιαίο ή ετήσιο έλεγχο και καθαρισμό σας, σύμφωνα πάντα με την περίσταση και τις οδηγίες του οδοντιάτρου σας.
Η πλάκα και η πέτρα που συσσωρεύονται στα ούλα προκαλούν φλεγμονή των ούλων (ουλίτιδα) και έναν θύλακο ή αλλιώς ένα κενό μεταξύ των ούλων και των δοντιών, σαν "τσέπη". Εάν δεν θεραπευτεί η ουλίτιδα, με τον καιρό, οι θύλακες βαθαίνουν ακόμη περισσότερο και η συνεχιζόμενη φλεγμονή έχει ως αποτέλεσμα η βλάβη στους μαλακούς ιστούς να περνά στο οστό γύρω από τα δόντια (περιοδοντίτιδα).
Άλλοι παράγοντες, εκτός από την κακή στοματική υγιεινή, που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης περιοδοντίτιδας είναι οι εξής:
- Το κάπνισμα
- Ο σακχαρώδης διαβήτης και κυρίως ο μη ρυθμισμένος
- Το βεβαρημένο οδοντιατρικό οικογενειακό ιστορικό
- Οι ορμονικές διαταραχές στις γυναίκες (π.χ. κατά την περίοδο εγκυμοσύνης, χρήση αντισυλληπτικών χαπιών)
- Άλλα προβλήματα υγείας, γενικά ένα βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό.
Ποιες ηλικιακές ομάδες είναι πιο πιθανό να εκδηλώσουν περιοδοντίτιδα;
Η περιοδοντίτιδα σπάνια εμφανίζεται σε άτομα ηλικίας κάτω των 30 ετών, αλλά όσο μεγαλώνει κάποιος γίνεται ολοένα και πιο πιθανό να εμφανιστεί. Ιδιαίτερα σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, η περιοδοντίτιδα είναι πολύ συχνό πρόβλημα.
Πώς γίνεται η διάγνωση της περιοδοντίτιδας;
Η περιοδοντίτιδα μπορεί να διαγνωστεί από έναν οδοντίατρο κατά τη διάρκεια μιας οδοντιατρικής εξέτασης με τους εξής τρόπους:
- Με κλινικό έλεγχο για συμπτώματα περιοδοντίτιδας στην στοματική κοιλότητα, όπως τα πρησμένα ή ευαίσθητα ούλα, η πέτρα ή πλάκα στα δόντια καθώς και με έλεγχο για πιθανή κινητικότητα κάποιων δοντιών
- Με εντοπισμό και μέτρηση του βάθος των θυλάκων, δηλαδή του κενού χώρου μεταξύ των ούλων και των δοντιών (θύλακες βαθύτεροι από 4mm μπορεί να είναι σημάδι περιοδοντίτιδας)
- Με λήψη ιατρικού ιστορικού που μπορεί να δικαιολογεί την ύπαρξη ορισμένων συμπτωμάτων
- Με λήψη οδοντικών ακτινογραφιών για να ελεγχθεί τυχόν απώλεια οστικής μάζας γύρω από τα δόντια
Σε περίπτωση που κάποιος διαγνωστεί με περιοδοντίτιδα, ο οδοντίατρος μπορεί είτε να αναλάβει το περιστατικό εάν έχει την απαραίτητη εμπειρία και γνώση, είτε να το παραπέμψει σε έναν περιοδοντολόγο, ο οποίος θα μπορέσει με πιο εξειδικευμένες συντηρητικές ή και χειρουργικές τεχνικές να ελέγξει τη νόσο.
Ποιοι είναι οι τρόποι αντιμετώπισης της περιοδοντίτιδας;
Η θεραπεία της περιοδοντίτιδας εξαρτάται από το στάδιο της νόσου και τη σοβαρότητά της. Στόχος της θεραπείας είναι η μείωση της φλεγμονής και η αντιμετώπιση τυχόν υποκείμενης κατάστασης που έχει προκαλέσει την περιοδοντίτιδα.
Σε πρώιμο στάδιο, η περιοδοντίτιδα μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω των εξής μεθόδων:
- Αποτρύγωση και ριζική απόξεση
Η αποτρύγωση, πραγματοποιείται από τον οδοντίατρο με σκοπό την αφαίρεση της πλάκας και της πέτρας από την επιφάνεια των δοντιών, και γίνεται υπερουλικά. Η ριζική απόξεση ή αλλιώς βαθύς καθαρισμός των δοντιών γίνεται υποουλικά και είναι μια διαδικασία κατά την οποία "καθαρίζεται και λειαίνεται" η επιφάνεια της ρίζας του δοντιού για να μην υπάρξει περαιτέρω συσσώρευση βακτηρίων που προκαλούν φλεγμονή στο σημείο αυτό. - Αντιβιοτικά
Ένας οδοντίατρος μπορεί σε συνδυασμό με τις παραπάνω ιατρικές πράξεις να συνταγογραφήσει τη λήψη αντιβιοτικών ή να χορηγήσει τοπικά αντιβιοτικά στην περιοχή μεταξύ των ούλων και των δοντιών για να γίνει απευθείας στόχευση της περιοχής που έχει πληγεί.
Στην περίπτωση που η περιοδοντίτιδα βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, θα χρειαστούν εξειδικευμένες χειρουργικές τεχνικές, πιθανόν χρήση ουλικού ή και οστικού μοσχεύματος, ή και κατευθυνόμενη ιστική αναγέννηση, εργασίες που αναλαμβάνουν εξειδικευμένοι οδοντίατροι, οι περιοδοντολόγοι.
Τι ρουτίνα πρέπει να ακολουθηθεί μετά τη θεραπεία της περιοδοντίτιδας;
Μετά τη θεραπεία της περιοδοντίτιδας, η καλή στοματική υγιεινή είναι εξαιρετικά σημαντική για να μην επιστρέψει το πρόβλημα. Συγκεκριμένα, μερικά βήματα που πρέπει να ακολουθούνται είναι τα εξής:
- Καλό βούρτσισμα των δοντιών με οδοντόκρεμα που περιέχει φθόριο, τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα
- Καθημερινά πλέον χρησιμοποιούμε οδοντικό νήμα ή μεσοδόντια βουρτσάκια για την αφαίρεση τροφών ανάμεσα στα δόντια
- Χρήση στοματικού διαλύματος που μας έχει υποδείξει ο οδοντίατρος μας για απαλλαγή από βακτήρια που μπορεί να παραμένουν στην στοματική κοιλότητα και μετά το βούρτσισμα των δοντιών
- Τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο για έλεγχο και καθαρισμό των δοντιών κάθε τρίμηνο ή εξάμηνο αναλόγως τη σύσταση του
- Περιορισμό ή και διακοπή του καπνίσματος