Ουρολοίμωξη: Αιτίες, συμπτώματα και θεραπεία
Το ουροποιητικό σύστημα του ανθρώπου είναι υπεύθυνο για την απομάκρυνση των αποβλήτων και της περίσσειας νερού από το σώμα. Αποτελείται από τους δύο νεφρούς, τους δύο ουρητήρες, την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα.
Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος (UTIs), ή αλλιώς ουρολοιμώξεις, είναι αρκετά συχνές και επηρεάζουν ως επί το πλείστον τις γυναίκες. Είναι το δεύτερο σε σειρά είδος λοίμωξης που εμφανίζεται συχνότερα και συνήθως αντιμετωπίζεται με λήψη αντιβιοτικών. Στο άρθρο αυτό παρουσιάζονται οι τρόποι μετάδοσης της ουρολοίμωξης, τα συμπτώματά της, καθώς και τα μέτρα πρόληψης και θεραπείας.
Τι είναι η ουρολοίμωξη;
Η ουρολοίμωξη είναι μια λοίμωξη που εμφανίζεται σε οποιοδήποτε από τα παρακάτω σημεία του ουροποιητικού συστήματος:
- Ουροδόχος κύστη (κυστίτιδα)
- Νεφροί (πυελονεφρίτιδα)
- Ουρητήρες
- Ουρήθρα (ουρηθρίτιδα)
Οι περισσότερες ουρολοιμώξεις αφορούν συνήθως την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα. Οι λοιμώξεις αυτές μπορεί να είναι επώδυνες και ενοχλητικές, αλλά μπορούν εύκολα να αντιμετωπιστούν με τη χρήση αντιβιοτικών. Ωστόσο, οι ουρολοιμώξεις που εξαπλώνονται στους νεφρούς μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας, για αυτό θα πρέπει να ζητάτε άμεσα ιατρική βοήθεια αν εμφανίσετε συμπτώματα ουρολοίμωξης.
Ουρολοίμωξη αίτια
Τα απόβλητα του οργανισμού απομακρύνονται από το σώμα με τη μορφή ούρων. Όταν όμως μικρόβια εισέλθουν στο ουροποιητικό σύστημα προκαλούν μόλυνση και πιθανώς ουρολοίμωξη.
Οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν ουρολοίμωξη από τους άνδρες. 1 στις 5 γυναίκες παθαίνει κάποια στιγμή στη ζωή της ουρολοίμωξη. Αυτό ευνοείται από τη γυναικεία ανατομία της περιοχής, καθώς η έξοδος του ουροποιητικού συστήματος βρίσκεται κοντά στον πρωκτό. Συχνό είναι επίσης το φαινόμενο των επανειλημμένων λοιμώξεων στις γυναίκες.
Ορισμένες καταστάσεις υγείας αυξήσουν τις πιθανότητες να εμφανιστεί ουρολοίμωξη, όπως:
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Προβλήματα με την κένωση της ουροδόχου κύστης
- Καθετήρας στο ουροποιητικό σύστημα
- Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, στένωση της ουρήθρας ή άλλες καταστάσεις που προκαλούν πρόβλημα στη ροή των ούρων
- Πέτρες στους νεφρούς
- Εγκυμοσύνη
- Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Η ουρολοίμωξη κατά την περίοδο της κύησης χρήζει ιδιαίτερης προσοχής οπότε όταν υπάρχουν συμπτώματα συνιστάται η άμεση επίσκεψη στο γυναικολόγο.
Πώς εξελίσσεται η ουρολοίμωξη;
Μια ουρολοίμωξη εμφανίζεται συνήθως ως αποτέλεσμα εισόδου παθογόνων βακτηρίων στο ουροποιητικό σύστημα μέσω της ουρήθρας και εξάπλωσής τους στην ουροδόχο κύστη ή σε ανωτέρα μέρη του ουροποιητικού συστήματος.
Η λοίμωξη της ουρήθρας προκαλείται συνήθως από το βακτήριο Escherichia coli, το οποίο βρίσκεται φυσικά στο γαστρεντερικό σωλήνα, αλλά μπορεί να μεταφερθεί από τον πρωκτό στην ουρήθρα. Οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για αυτού του είδους τη λοίμωξη, όπως προαναφέρθηκε, εξαιτίας της ανατομίας του σώματός τους, καθώς η ουρήθρα βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση από τον πρωκτό.
Επιπλέον, το μήκος της γυναικείας ουρήθρας είναι πιο κοντό από το αντίστοιχο των αντρών με αποτέλεσμα να διευκολύνεται η μεταφορά βακτηρίων στην ουρήθρα και κατόπιν στην ουροδόχο κύστη και τον πολλαπλασιασμό τους εντός αυτής.
Εάν η λοίμωξη της ουροδόχου κύστης δεν ελεγχθεί, τα βακτήρια μπορούν να ακολουθήσουν ανιούσα οδό προς τους νεφρούς και να προκαλέσουν λοίμωξη αυτών (πυελονεφρίτιδα) μια πολύ σοβαρή και προβληματική κατάσταση υγείας.
Μια ουρολοίμωξη μπορεί επίσης να είναι αποτέλεσμα μιας σεξουαλικά μεταδιδόμενης λοίμωξης, όπως ο έρπης των γεννητικών οργάνων, η γονόρροια, τα χλαμύδια και το μυκόπλασμα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης;
Ουρολοίμωξη χωρίς συμπτώματα:
Μια ουρολοίμωξη μπορεί να μην προκαλεί πάντα συμπτώματα.
Τι προκαλεί η ουρολοίμωξη - Ουρολοίμωξη συμπτώματα:
Όταν υπάρχουν συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι τα εξής:
- Αίσθημα καύσου ή πόνου κατά την ούρηση
- Πόνος στην κοιλιά, στο σημείο πάνω από την ουροδόχο κύστη
- Συχνή ή έντονη επιθυμία για ούρηση, παρόλο που υπάρχει μικρή ποσότητα ούρων κάθε φορά
- Πόνος στη μέση
- Θολά ούρα
- Δύσοσμα ούρα
- Παρουσία αίματος στα ούρα (ουρολοίμωξη αίμα)
- Επώδυνη εκσπερμάτιση (για τους άνδρες, ουρολοίμωξη άνδρας)
- Μερικά ακόμη συμπτώματα που μπορεί να σχετίζονται με την ουρολοίμωξη είναι:
- Ο πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης
- Ο πόνος στο πέος (για τους άνδρες)
- Το αίσθημα κόπωσης ή τρέμουλο
- Ο πυρετός ή τα ρίγη (ουρολοίμωξη πυρετός, δέκατα και ουρολοίμωξη)
- Ο έμετος
Ποιες είναι οι μέθοδοι πρόληψης της ουρολοίμωξης;
Μια ουρολοίμωξη μπορεί να προληφθεί μέσω ορισμένων αλλαγών στον τρόπο ζωής, όπως:
- Καλή προσωπική υγιεινή (σκούπισμα από μπροστά προς τα πίσω μετά την αφόδευση, συχνή αλλαγή σερβιέτας και ταμπόν κατά την έμμηνο ρύση, αποφυγή χρήσης προϊόντων περιποίησης της ευαίσθητης περιοχής με αρωματικά, καλό καθάρισμα της ευαίσθητης περιοχής πριν και μετά το σεξ)
- Κατανάλωση άφθονου νερού (6-8 ποτήρια νερό την ημέρα), καθώς βοηθά στην απομάκρυνση των βακτηρίων από το ουροποιητικό σύστημα
- Σωστές συνήθειες ούρησης (ούρηση πριν και αμέσως μετά το σεξ, αποφυγή συγκράτησης ούρων)
- Προτίμηση άνετων ρούχων και βαμβακερών εσωρούχων, για την αποτροπή της παγίδευσης επιπλέον υγρασίας στην ευαίσθητη περιοχή, που ευνοεί την ανάπτυξη βακτηρίων στο ουροποιητικό σύστημα
- Αλλαγή μεθόδου αντισύλληψης (πχ. τα κολπικά διαφράγματα ή τα προφυλακτικά που δεν είναι προ-λιπασμένα μπορεί να συμβάλουν στην ανάπτυξη βακτηρίων στην περιοχή)
- Κατανάλωση χυμού cranberry, ο οποίος συχνά προωθείται ως αποτελεσματικός στην παρεμπόδιση της προσκόλλησης των βακτηρίων E. coli στα τοιχώματα της ουροδόχου κύστης, όπου μπορεί να προκαλέσουν λοίμωξη
Ποιοι είναι οι τρόποι θεραπείας της ουρολοίμωξης;
Τα αντιβιοτικά είναι η πιο κοινή μέθοδος καταπολέμησης των παθογόνων βακτηρίων στο ουροποιητικό σύστημα και θεραπείας των ουρολοιμώξεων. Ωστόσο, η λήψη τους γίνεται μόνο μετά από σύσταση του γιατρού, ο οποίος επιλέγει το κατάλληλο αντιβιοτικό για την καλύτερη αντιμετώπιση του βακτηρίου που ευθύνεται για τη συγκεκριμένη ουρολοίμωξη.
Τι απαγορεύεται στην ουρολοίμωξη
Κατά τη λήψη αντιβιοτικών για τη θεραπεία μιας ουρολοίμωξης είναι πολύ σημαντικό να ακολουθηθούν οι ακριβείς οδηγίες του γιατρού σχετικά με το χρονικό διάστημα που πρέπει να συνεχιστεί η θεραπεία, διότι σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή η λήψη αντιβιοτικών διακοπεί πριν την πλήρη αντιμετώπιση της ουρολοίμωξης, μπορεί αυτή να επανέλθει και επίσης να δημιουργηθούν ανθεκτικά βακτήρια. Ο κύκλος της αντιβιοτικής αγωγής θα πρέπει να ολοκληρώνεται σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού.
Στην περίπτωση που κάποιος εμφανίζει επανειλημμένες ουρολοιμώξεις (3 ή περισσότερες μέσα σε ένα χρόνο), τότε ο γιατρός μπορεί να συστήσει:
- Λήψη μιας χαμηλής δόσης αντιβιοτικού για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (χημειοπροφύλαξη)
- Λήψη μιας δόσης αντιβιοτικού μετά το σεξ, εάν έχει διαπιστωθεί πως οι ουρολοιμώξεις σχετίζονται με αυτό
- Λήψη αντιβιοτικών για 1-2 ημέρες κάθε φορά που εμφανίζονται συμπτώματα ουρολοίμωξης
- Χρήση ειδικής κολπικής θεραπείας για τις γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση