Τι προκαλεί τη βλεφαρίτιδα;
Μια από τις πιο κοινές οφθαλμικές παθήσεις, που επηρεάζουν κυρίως άτομα με λιπαρό δέρμα ή άλλες δερματικές παθήσεις, είναι η βλεφαρίτιδα. Η βλεφαρίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση, η οποία προκαλεί ενοχλητικά συμπτώματα και μπορεί να οφείλεται σε διάφορες ασθένειες και καταστάσεις.
Τι είναι η βλεφαρίτιδα;
Η βλεφαρίτιδα είναι μια κοινή οφθαλμική πάθηση, που χαρακτηρίζεται από ερεθισμό, πρήξιμο, κοκκίνισμα και φαγούρα στα βλέφαρα λόγω φλεγμονής. Συνήθως επηρεάζει και τα δύο μάτια κατά μήκος των βλεφάρων, τα οποία κοντά στη βάση των βλεφαρίδων μπορεί να εμφανίσουν μικρές νιφάδες που μοιάζουν με πιτυρίδα. Παρόλο που η βλεφαρίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση και μπορεί να γίνει άβολη, δεν προκαλεί συνήθως μόνιμα προβλήματα στην όραση και δεν είναι μεταδοτική.
Ανάλογα με το που εντοπίζεται η βλεφαρίτιδα, μπορεί να διαχωριστεί σε δύο τύπους:
- Πρόσθια βλεφαρίτιδα: Εμφανίζεται στο μπροστινό μέρος του βλεφάρου, στη βάση των βλεφαρίδων
- Οπίσθια βλεφαρίτιδα: Εμφανίζεται στο εσωτερικό του βλεφάρου, που έρχεται σε επαφή με το βολβό του ματιού, όπου επηρεάζει τους μεϊβομιανούς αδένες και την έκκριση της ελαιώδους ουσίας που αυτοί παράγουν
Ποια είναι τα συμπτώματα της βλεφαρίτιδας;
Τα συμπτώματα της βλεφαρίτιδας μπορεί να εμφανίζονται και να υποχωρούν συνεχώς, ενώ συνήθως είναι πιο έντονα κατά τις πρωινές ώρες. Μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματά της είναι τα εξής:
- Κόκκινα μάτια
- Κόκκινα, πρησμένα ή λιπαρά βλέφαρα
- Υγρά μάτια (υπερβολική δακρύρροια)
- Αίσθηση πως υπάρχει κάποια ξένο αντικείμενο στο μάτι
- Τσούξιμο στα μάτια
- Νιφάδες που μοιάζουν με πιτυρίδα στη βάση των βλεφαρίδων
- Ξηροφθαλμία
- Βλέφαρα που κολλάνε μεταξύ τους
- Φαγούρα στα μάτια
Άλλα πιο σοβαρά συμπτώματα της βλεφαρίτιδας είναι τα εξής:
- Ευαισθησία στο φως (φωτοφοβία)
- Θολή όραση
- Πτώση βλεφαρίδων
- Βλεφαρίδες που μεγαλώνουν προς τη λάθος κατεύθυνση (τριχίαση)
- Πρήξιμο άλλων σημείων στο μάτι, όπως ο κερατοειδής χιτώνας
Ποια είναι τα αίτια της βλεφαρίτιδας;
Η βλεφαρίτιδα οφείλεται συνήθως σε φράξιμο των μεϊβομιανών αδένων, οι οποίοι βρίσκονται στην άκρη του βλεφάρου, κοντά στη γραμμή των βλεφαρίδων, και παράγουν μια ελαιώδη ουσία που είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της υγρασίας στο μάτι. Ωστόσο, μπορεί να προκληθεί και από ορισμένες δερματικές παθήσεις ή λοιμώξεις, όπως:
- Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα
- Οι αλλεργίες (π.χ. εποχικές, σε καλλυντικά, φάρμακα ή οφθαλμικές σταγόνες)
- Η ροδόχρους ακμή
- Μια βακτηριακή ή ιογενής λοίμωξη
- Οι ψείρες ή τα ακάρεα στις βλεφαρίδες
Παράγοντες επιδείνωσης της βλεφαρίτιδας
Η κακή υγιεινή των ματιών είναι ένας παράγοντας που μπορεί να συμβάλει στην εμφάνιση, αλλά και επιδείνωση της ήδη υπάρχουσας βλεφαρίτιδας. Επομένως, ειδικά τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με βλεφαρίτιδα θα πρέπει να φροντίζουν να διατηρούν τα βλέφαρά τους καθαρά και να αποφεύγουν τη χρήση καλλυντικών στην περιοχή εκείνη.
Μερικοί παράγοντες που μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο ενός ανθρώπου για ανάπτυξη βλεφαρίτιδας είναι οι εξής:
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Ροδόχρους ακμή
- Χρήση φακών επαφής
- Έκθεση σε ερεθιστικούς παράγοντες (π.χ. χημικές ουσίες, σκόνη)
- Πιτυρίδα
- Μη σωστή αφαίρεση του μακιγιάζ από τα μάτια πριν τον ύπνο
- Λιπαρό δέρμα
- Αντικαρκινικά φάρμακα
- Εμμηνόπαυση ή άλλες ορμονικές αλλαγές
- Παραμονή για μεγάλο χρονικό διάστημα σε ξηρό περιβάλλον
Πώς γίνεται η διάγνωση της βλεφαρίτιδας;
Η βλεφαρίτιδα μπορεί να διαγνωστεί από έναν οφθαλμίατρο μέσω μιας ολοκληρωμένης οφθαλμολογικής εξέτασης, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει:
- Λήψη του ιατρικού ιστορικού, για εντοπισμό προβλημάτων υγείας που ενδεχομένως να σχετίζονται με τη βλεφαρίτιδα
- Εξέταση των ματιών, που περιλαμβάνει την παρατήρηση της υφής του δέρματος στα βλέφαρα και της εμφάνισης των βλεφαρίδων
- Παρατήρηση των μεϊβομιανών αδένων στη βάση των βλεφαρίδων μέσω της χρήσης μεγεθυντικού φακού
- Αξιολόγηση της ποσότητας και ποιότητας των δακρύων που παράγονται από τα μάτια
- Λήψη δείγματος από τις νιφάδες ή εκκρίσεις στο βλέφαρο για καλλιέργεια στο εργαστήριο που θα προσδιορίσει εάν υπάρχουν βακτήρια (ποσότητα και τύπος αυτών)
- Λεπτομερής εξέταση των βλεφαρίδων για τυχόν ανίχνευση ακάρεων
Ποια είναι η αντιμετώπιση της βλεφαρίτιδας;
Αν και η βλεφαρίτιδα δεν αντιμετωπίζεται συνήθως μόνιμα, υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους τα συμπτώματά της μπορούν να υποχωρήσουν.
Για μερικούς τύπους βλεφαρίτιδας, ορισμένες τεχνικές αυτοφροντίδας στο σπίτι μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, όπως για παράδειγμα το πλύσιμο των ματιών, η χρήση ζεστών κομπρεσών και η αποφυγή της χρήσης καλλυντικών στα μάτια.
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις η φροντίδα στο σπίτι μπορεί να μην είναι αρκετή και να χρειάζονται άλλες μέθοδοι θεραπείας, όπως:
- Αντιβιοτικά για την καταπολέμηση μιας βακτηριακής λοίμωξης που έχει προκαλέσει τη βλεφαρίτιδα (π.χ. αντιβιοτικές οφθαλμικές σταγόνες, αλοιφές ή κρέμες)
- Στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Τεχνητά δάκρυα
- Ανοσορυθμιστικά φάρμακα (π.χ. τοπική κυκλοσπορίνη) που έχει αποδειχθεί πως μειώνουν τη φλεγμονή
- Αντιμετώπιση υποκείμενων παθήσεων που μπορεί να συμβάλουν στη βλεφαρίτιδα (π.χ. σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, ροδόχρους ακμή)
Σε σοβαρές περιπτώσεις βλεφαρίτιδας, ο οφθαλμίατρος μπορεί επίσης να συστήσει τη διεξαγωγή κλινικών διαδικασιών, όπως η θεραπεία με έντονο παλμικό φως (IPL).
Τι επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει η βλεφαρίτιδα;
Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η βλεφαρίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρές οφθαλμικές παθήσεις, μερικές εκ των οποίων είναι οι εξής:
- Χαλάζιο στο μάτι
- Κερατίτιδα
- Επιπεφυκίτιδα
- Κριθή
- Ξηροφθαλμία
Πόσος καιρός χρειάζεται για να υποχωρήσει η βλεφαρίτιδα;
Η βλεφαρίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση, με αποτέλεσμα να επανέρχεται ακόμη και μετά τη θεραπεία των συμπτωμάτων. Συνεπώς, μια καθημερινή ρουτίνα καθαρισμού των βλεφάρων αποτελεί βασική πρακτική για την αντιμετώπιση των επαναλαμβανόμενων συμπτωμάτων στο σπίτι.
Στην περίπτωση που χρειαστεί λήψη αντιβιοτικής αγωγής για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, αυτή μπορεί να διαρκέσει έως και 8 εβδομάδες, ενώ εάν ο γιατρός συνταγογραφήσει τη λήψη αντιβιοτικών σε συνδυασμό με στεροειδή φάρμακα, τότε τα συμπτώματα μπορεί να υποχωρήσουν μέσα σε 2 εβδομάδες.
Ποια είναι η κατάλληλη μέθοδος καθαρισμού των ματιών όταν κάποιος έχει βλεφαρίτιδα;
Ο κατάλληλος τρόπος καθαρισμού των βλεφάρων στο σπίτι για την απαλλαγή από τα συμπτώματα της βλεφαρίτιδας περιλαμβάνει τα εξής:
- Καλό πλύσιμο των χεριών
- Ανάμειξη ζεστού νερού με μια μικρή ποσότητα από βρεφικό σαμπουάν που δεν περιέχει ερεθιστικά συστατικά
- Εμπότιση ενός καθαρού πανιού στο παραπάνω διάλυμα και χρήση του για απαλό καθαρισμό του βλεφάρου, κυρίως κοντά στη βάση των βλεφάρων
- Ξέπλυμα των ματιών με καθαρό νερό
Συνοπτικά, η βλεφαρίτιδα είναι μια φλεγμονώδης πάθηση που επηρεάζει τα βλέφαρα του ματιού. Μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, άλλα ο πιο συχνός από αυτούς είναι η απόφραξη των μεϊβομιανών αδένων. Δεδομένου του ότι η βλεφαρίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση, τα συμπτώματά της μπορούν να ξαναεμφανιστούν και μετά τη θεραπεία αυτής. Ανάλογα με τον τύπο της βλεφαρίτιδας, υπάρχουν διαφορετικοί μέθοδοι θεραπείας. Η καλή υγιεινή και ο καθαρισμός των βλεφάρων είναι η καλύτερη μέθοδος πρόληψης της βλεφαρίτιδας, αλλά και ένας από τους τρόπους αντιμετώπισης των συμπτωμάτων της στο σπίτι.