Αστιγματισμός: Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται
Ο αστιγματισμός είναι μια συχνή πάθηση των ματιών που επηρεάζει πολλούς ανθρώπους παγκοσμίως, προκαλώντας θολή όραση και άλλα προβλήματα όρασης. Η πάθηση αυτή εμφανίζεται όταν ο κερατοειδής ή ο φακός έχει ακανόνιστο σχήμα, με αποτέλεσμα την αδυναμία του ματιού να εστιάσει σωστά το φως στον αμφιβληστροειδή. Ο αστιγματισμός μπορεί να υπάρχει κατά τη γέννηση ή να αναπτυχθεί αργότερα στη ζωή και μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως η γενετική, ο τραυματισμός του ματιού ή ορισμένες οφθαλμολογικές επεμβάσεις. Εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα όπως θολή ή παραμορφωμένη όραση, πονοκεφάλους, καταπόνηση ή κόπωση των ματιών ή δυσκολία στην όραση τη νύχτα ή σε χαμηλό φωτισμό, είναι απαραίτητο να ζητήσετε τη συμβουλή ενός οφθαλμιάτρου για μια ολοκληρωμένη οφθαλμολογική εξέταση.
Τι είναι ο αστιγματισμός;
Ο αστιγματισμός είναι μια κοινή πάθηση της όρασης που εμφανίζεται όταν ο κερατοειδής (η διαυγής μπροστινή επιφάνεια του ματιού) ή ο φακός στο εσωτερικό του ματιού έχει ακανόνιστο σχήμα. Αυτή η παρατυπία προκαλεί άνιση διάθλαση (κάμψη) του φωτός, η οποία έχει ως αποτέλεσμα θολή ή παραμορφωμένη όραση.
Ο αστιγματισμός μπορεί να επηρεάσει τόσο την μακρινή όσο και την κοντινή όραση και μπορεί να εμφανιστεί μόνος του ή σε συνδυασμό με μυωπία ή υπερμετρωπία. Είναι μια πολύ συχνή πάθηση και μπορεί να διορθωθεί με γυαλιά οράσεως, φακούς επαφής ή χειρουργική επέμβαση.
Ποια είναι τα συμπτώματα του αστιγματισμού;
Αύξηση αστιγματισμού συμπτώματα
Τα συμπτώματα του αστιγματισμού μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο και μπορεί να κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά. Ορισμένα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Θολή ή παραμορφωμένη όραση: Τα αντικείμενα μπορεί να φαίνονται παραμορφωμένα ή θολά σε οποιαδήποτε απόσταση (αστιγματισμός πως βλέπεις)
- Καταπόνηση και κόπωση των ματιών: Μπορεί να νιώθετε κούραση ή κόπωση μετά από παρατεταμένη ανάγνωση ή εργασία σε υπολογιστή
- Πονοκέφαλοι: Ο αστιγματισμός μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, ιδίως μετά από παρατεταμένες περιόδους ανάγνωσης ή εστίασης σε κοντινά αντικείμενα
- Κλείσιμο των ματιών: Μπορεί να συνειδητοποιήσετε ότι κλείνετε τα μάτια για να προσπαθήσετε να δείτε πιο καθαρά
- Δυσκολία στην όραση τη νύχτα: Ο αστιγματισμός μπορεί να προκαλέσει θάμβος ή φωτοστέφανα γύρω από τα φώτα (αστιγματισμός φώτα), καθιστώντας δύσκολη την όραση σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού
- Δυσφορία των ματιών: Ορισμένα άτομα με αστιγματισμό μπορεί να αισθάνονται δυσφορία ή ερεθισμό στα μάτια τους
Ποιες είναι οι αιτίες του αστιγματισμού;
Ο αστιγματισμός προκαλείται από ένα ακανόνιστο σχήμα του κερατοειδούς ή του φακού στο εσωτερικό του ματιού. Αντί να είναι στρογγυλός και ομοιόμορφα καμπυλωμένος, ο κερατοειδής ή ο φακός μπορεί να έχει οβάλ ή ακανόνιστο σχήμα, με αποτέλεσμα το φως να διαθλάται (κάμπτεται) ανομοιόμορφα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα θολή ή παραμορφωμένη όραση.
Ο αστιγματισμός μπορεί να υπάρχει κατά τη γέννηση ή να αναπτυχθεί αργότερα στη ζωή. Η ακριβής αιτία του αστιγματισμού δεν είναι γνωστή, αλλά υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξή του, όπως:
- Γενετική: Ο αστιγματισμός μπορεί να υπάρχει σε οικογένειες και να κληρονομείται από τους γονείς
- Τραυματισμός των ματιών: Ένας τραυματισμός στο μάτι ή μια χειρουργική επέμβαση στο μάτι μπορεί να προκαλέσει αστιγματισμό
- Κερατόκωνος: Μια κατάσταση κατά την οποία ο κερατοειδής γίνεται προοδευτικά λεπτότερος και κωνικού σχήματος, οδηγώντας σε αστιγματισμό
- Αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία: Καθώς μεγαλώνουμε, το σχήμα του φακού στο εσωτερικό του ματιού μπορεί να αλλάξει, οδηγώντας σε αστιγματισμό
- Ασθένειες των ματιών: Ορισμένες οφθαλμικές παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν αστιγματισμό
- Άλλες ιατρικές καταστάσεις: Ορισμένες ιατρικές παθήσεις μπορεί να επηρεάσουν το σχήμα του κερατοειδούς ή του φακού, οδηγώντας σε αστιγματισμό
Ποιοι είναι οι τύποι αστιγματισμού;
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι αστιγματισμού:
- Αστιγματισμός του κερατοειδούς: Αυτός είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος αστιγματισμού και εμφανίζεται όταν ο κερατοειδής (η διαυγής μπροστινή επιφάνεια του ματιού) έχει ακανόνιστο σχήμα
- Αστιγματισμός από τον κρυσταλλοειδή φακό: Αυτός ο τύπος αστιγματισμού εμφανίζεται όταν ο φακός στο εσωτερικό του ματιού έχει ακανόνιστο σχήμα. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε κάποιο αναπτυξιακό ζήτημα, σε τραυματισμό ή σε αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία
Ο αστιγματισμός μπορεί επίσης να ταξινομηθεί με βάση τη συμμετρία του, όπως
- Κανονικός αστιγματισμός: Η ανωμαλία είναι προσανατολισμένη κατά μήκος ενός συγκεκριμένου άξονα
- Ακανόνιστος αστιγματισμός: Η ανωμαλία δεν είναι προσανατολισμένη κατά μήκος ενός συγκεκριμένου άξονα και μπορεί να είναι πιο σύνθετη
Ανεξάρτητα από τον τύπο ή τη σοβαρότητα του αστιγματισμού, μπορεί να διορθωθεί με γυαλιά οράσεως, φακούς επαφής (αστιγματισμός πότε φοράω γυαλιά) ή διαθλαστική χειρουργική επέμβαση.
Πώς διαγιγνώσκεται ο αστιγματισμός;
Ο αστιγματισμός μπορεί να διαγνωστεί κατά τη διάρκεια μιας ολοκληρωμένης οφθαλμολογικής εξέτασης που διενεργείται από οφθαλμίατρο. Η εξέταση μπορεί να περιλαμβάνει τις ακόλουθες εξετάσεις:
- Έλεγχος οπτικής οξύτητας: Αυτή η εξέταση μετράει πόσο καλά μπορείτε να βλέπετε σε διαφορετικές αποστάσεις.
- Μέτρηση διάθλασης: Αυτή η εξέταση προσδιορίζει το μέγεθος του διαθλαστικού σφάλματος που έχετε, χρησιμοποιώντας ένα φορόπτερο, ένα μηχάνημα που περιέχει φακούς διαφορετικής ισχύος, για να προσδιορίσει την καλύτερη συνταγή για διορθωτικούς φακούς ή δοκιμαστικό σκελετό
- Κερατομετρία: Αυτή η εξέταση μετρά την καμπυλότητα του κερατοειδούς χρησιμοποιώντας ένα μηχάνημα που ονομάζεται κερατόμετρο
- Τοπογραφία κερατοειδούς: Αυτή η εξέταση δημιουργεί έναν λεπτομερή χάρτη της επιφάνειας του κερατοειδούς για τον προσδιορισμό του σχήματος και της καμπυλότητάς του
- Αυτόματο διαθλασίμετρο: Αυτή η εξέταση χρησιμοποιεί ένα αυτοματοποιημένο μηχάνημα για τη μέτρηση του διαθλαστικού σφάλματος του οφθαλμού
- Εξέταση με σχισμοειδή λυχνία: Αυτή η εξέταση επιτρέπει στον γιατρό να εξετάσει τον κερατοειδή, τον φακό και άλλες δομές στο μπροστινό μέρος του ματιού χρησιμοποιώντας ένα ειδικό μικροσκόπιο το οποίο ονομάζεται σχισμοειδής λυχνία
Με βάση τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων, ο γιατρός μπορεί να καθορίσει αν έχετε αστιγματισμό , τον τύπο και τη σοβαρότητα της πάθησης. Εάν διαπιστωθεί αστιγματισμός, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει διορθωτικούς φακούς ή να συστήσει διαθλαστική χειρουργική επέμβαση για τη βελτίωση της όρασής σας.
Ποια είναι η θεραπεία του αστιγματισμού;
Η θεραπεία του αστιγματισμού εξαρτάται από τη σοβαρότητα της πάθησης και τις προτιμήσεις του ατόμου. Ακολουθούν ορισμένες συνήθεις επιλογές θεραπείας για τον αστιγματισμό:
- Γυαλιά: Τα συνταγογραφούμενα γυαλιά οράσεως είναι ο πιο συνηθισμένος και απλός τρόπος διόρθωσης του αστιγματισμού. Μπορούν να διορθώσουν την καμπυλότητα του κερατοειδούς ή του φακού διαθλώντας σωστά το φως (αστιγματισμός γυαλιά)
- Φακοί επαφής: Υπάρχουν φακοί επαφής που είναι ειδικά σχεδιασμένοι για τη διόρθωση του αστιγματισμού. Εφαρμόζουν σωστά στον κερατοειδή και παρέχουν καθαρή όραση. Ωστόσο, απαιτούν κατάλληλη φροντίδα και συντήρηση
- Διαθλαστική χειρουργική επέμβαση: Η επέμβαση με λέιζερ, όπως η LASIK ή η PRK, μπορεί να αναδιαμορφώσει τον κερατοειδή για να διορθώσει τον αστιγματισμό. Η χειρουργική επέμβαση είναι γρήγορη και ασφαλής, αλλά μπορεί να μην είναι κατάλληλη για όλους
- Συνδυασμός θεραπειών: Ανάλογα με τη σοβαρότητα του αστιγματισμού, μπορεί να απαιτείται συνδυασμός γυαλιών, φακών επαφής ή χειρουργικής επέμβασης
- https://www.nei.nih.gov/learn-about-eye-health/eye-conditions-and-diseases/astigmatism
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/astigmatism/symptoms-causes/syc-20353835