Κύστεις μαστού Κύστεις μαστού: Σε ποια ηλικία ενδέχεται να εμφανιστούν;

Κύστεις μαστού: Σε ποια ηλικία ενδέχεται να εμφανιστούν;

Η υγεία του μαστού αποτελεί σημαντική αιτία ανησυχίας για πολλές γυναίκες και οι κύστεις του μαστού είναι ένα από τα συνήθη ζητήματα που μπορεί να προκαλέσουν άγχος και αβεβαιότητα. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι περίπου το 25% των μορφωμάτων του μαστού αποδεικνύεται τελικά ότι είναι κύστεις. Η κύστη μαστού είναι ένας σάκος γεμάτος με υγρό που μπορεί να αναπτυχθεί μέσα στον ιστό του μαστού. Σε αυτό το περιεκτικό άρθρο, θα εμβαθύνουμε στο τι είναι οι κύστεις του μαστού, τους διαφορετικούς τύπους, τον τρόπο διάγνωσής τους και τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές, όταν και όπου είναι απαραίτητο.

Τι είναι η κύστη του μαστού;

Μια κύστη μαστού είναι ένας εντοπισμένος θύλακας υγρού που μπορεί να σχηματιστεί μέσα στον ιστό του μαστού. Αυτές οι κύστεις συχνά περιγράφονται ως αίσθηση που μοιάζει με ένα μαλακό, λείο και στρογγυλό εξόγκωμα. Το μέγεθός τους μπορεί να κυμαίνεται από ελάχιστα χιλιοστά έως αρκετά εκατοστά σε διάμετρο. Οι κύστεις του μαστού μπορεί να αναπτυχθούν σε έναν ή και στους δύο μαστούς και οι αιτίες που συμβάλλουν στον σχηματισμό τους είναι συνήθως οι ορμονικές διακυμάνσεις, αλλά δεν είναι πάντα απολύτως σαφείς.

Οι κύστεις του μαστού είναι πιο συχνές σε γυναίκες που πλησιάζουν στην εμμηνόπαυση, αλλά μπορούν να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Αν και η πλειοψηφία των κύστεων είναι εντελώς αθώες, μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία, πόνο ή άγχος.

Η κατανόηση των τύπων των κύστεων του μαστού, του τρόπου διάγνωσής τους και των διαθέσιμων θεραπευτικών επιλογών, όταν και όπου είναι απαραίτητο, είναι σημαντικές για την αποτελεσματική διαχείριση αυτής της αρκετά συχνής κατάστασης.

Ποιοι είναι οι τύποι των κύστεων του μαστού;

Οι κύστεις του μαστού μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις κύριες κατηγορίες: τις απλές, τις επιπλεγμένες και τις σύνθετες κύστεις.

  • Απλές κύστεις: Είναι ο πιο κοινός τύπος κύστεων του μαστού. Είναι σακουλάκια γεμάτα με διαυγές, κίτρινο ή πρασινωπό υγρό, έχουν λεπτά και λεία τοιχώματα και δεν έχουν στερεό περιεχόμενο. Οι απλές κύστεις είναι απολύτως αθώες.
  • Επιπλεγμένες κύστεις: Οι επιπλεγμένες κύστεις μοιάζουν με τις απλές κύστεις, καθώς έχουν λεπτά και λεία τοιχώματα, αλλά στο υγρό που περιέχουν συνυπάρχουν και στερεά στοιχεία "debris". Οι επιπλεγμένες κύστεις στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι αθώες και σπάνια χρειάζονται παρέμβαση.
  • Σύνθετες κύστεις: Οι σύνθετες κύστεις περιέχουν τόσο υγρό όσο και στερεό υλικό. Μπορεί να έχουν παχύτερα τοιχώματα και ακανόνιστα σχήματα, ενώ η παρουσία μάζας στο τοίχωμα μιας σύνθετης κύστης εγείρει ανησυχίες. Η πλειονότητα και των σύνθετων κύστεων εξακολουθεί να είναι καλοήθεις, αλλά συνήθως απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση για να αποκλειστεί η κακοήθεια.

Πώς διαγιγνώσκεται μια κύστη μαστού;

Η διάγνωση των κύστεων του μαστού γίνεται συνήθως κλινικά, με την ψηλάφηση και επιβεβαιώνεται απεικονιστικά στο υπερηχογράφημα μαστών ενώ μπορεί να αποτελούν και τυχαίο εύρημα σε υπερηχογράφημα μαστών, χωρίς κανένα κλινικό εύρημα. Το υπερηχογράφημα είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για τον εντοπισμό και τον χαρακτηρισμό των κύστεων του μαστού και για τη διάκριση μεταξύ απλών, επιπλεγμένων ή σύνθετων κύστεων. Επίσης, το υπερηχογράφημα είναι η μέθοδος εκλογής για απεικονιστικά καθοδηγούμενες διαδερμικές παρακεντήσεις ή βιοψίες.

Ποια είναι η θεραπεία των κύστεων του μαστού;

Η προσέγγιση για τις κύστεις του μαστού ποικίλλει ανάλογα με διάφορους παράγοντες, όπως το μέγεθος της κύστης, τα χαρακτηριστικά της και το κατά πόσον προκαλεί δυσφορία.

Απλές κύστεις

Είναι απολύτως αθώες και δεν απαιτούν καμία θεραπεία ή παρακολούθηση, εκτός εάν είναι ιδιαιτέρως ευμεγέθεις ή προκαλούν δυσφορία ή πόνο, οπότε συστήνεται η αναρρόφηση με μια λεπτή βελόνα υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση για ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Επιπλεγμένες και σύνθετες κύστεις

Αναλόγως των ευρημάτων, μπορεί να απαιτηθεί πιο τακτική παρακολούθηση με υπερηχογράφημα και κλινική εξέταση ανά εξάμηνο ή παρακέντηση για τον αποκλεισμό κακοήθειας.

  • Επιπλεγμένες κύστεις, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι αθώες και σπάνια χρειάζονται παρέμβαση, εάν δεν προκαλούν συμπτώματα ή δεν εγείρουν ανησυχία απεικονιστικά, οπότε και μπορούν να αναρροφηθούν με μια λεπτή βελόνα υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση για ανακούφιση των συμπτωμάτων ή για κυτταρολογική διερεύνηση.
  • Σύνθετες κύστεις, συνήθως απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση με μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία όπου μια λεπτή βελόνα εισάγεται μέσα στην κύστη για να αφαιρεθεί υγρό από αυτήν και να εξετασθεί κυτταρολογικά (FNAc). Εάν συνυπάρχει συμπαγές στοιχείο στο τοίχωμα της κύστης, προτιμάται να γίνει βιοψία με ειδική κόπτουσα βελόνα για ιστολογική ταυτοποίηση (core). Στην περίπτωση αυτή μια μεγαλύτερη, κοίλη βελόνα χρησιμοποιείται για την αφαίρεση ενός μικρού δείγματος ιστού από την κύστη, το οποίο στη συνέχεια εξετάζεται στο μικροσκόπιο για να προσδιοριστεί η φύση του.

Χειρουργική εκτομή

Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, όταν η διάγνωση με τη διαδερμική βιοψία παραμένει ασαφής, μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική εκτομή της κύστης.

Επιβεβαιωμένη κακοήθεια

Σε περιπτώσεις επιβεβαιωμένης κακοήθειας, μετά από διαδερμική παρακέντηση μιας κύστης, η χειρουργική και ογκολογική διαχείριση και θεραπεία γίνεται βάσει των αντίστοιχων πρωτοκόλλων για τον καρκίνο του μαστού.

Οι κύστεις του μαστού, αν και στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι καλοήθεις, μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία, άγχος και αβεβαιότητα. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η πλειονότητα των κύστεων του μαστού δεν αποτελεί σοβαρή απειλή για την υγεία. Η τακτική αυτοεξέταση του μαστού, η κλινική εξέταση από ειδικό μαστολόγο και οι κατάλληλες διαγνωστικές εξετάσεις είναι ζωτικής σημασίας για τη σωστή διάγνωση και την ψυχική ηρεμία κάθε ασθενούς.

Δουβετζέμης Στέργιος MD, PhD, FRCS, FEBS, CEBS Μαστολόγος
Ο Δουβετζέμης Στέργιος είναι Μαστολόγος - Γενικός Χειρουργός με ιδιωτικό ιατρείο στο Κολωνάκι. Είναι πτυχιούχος και Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής Αθηνών. Υπηρέτησε τμήμα της θητείας του ως ειδικευόμενος χειρουργός στη Β' Χειρουργική Κλινική του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών κι ακολούθησε η υπηρεσία υπαίθρου στο Γενικό Νοσοκομείο Σπάρτης, στη διάρκεια